با این که از عمر کهن ترین بخش پوسته اقیانوس عظیم آرام ،کمی بیش از 200 میلیون سال می گذرد،با ایم حال خود اقیانوس آرام بسیار کهن تر بوده و تاریخ پیدایش آن سراسر دوران فانــروزوئیـک و شاید قبل از آن را شامل می شود.ازجمله اساسی ترین تفاوتهای اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس ، احاطه آن با نواحی فرورانش فعال است.نواحی فرورانشی این اقیانوس نقش موثری در تاریخ زمین شناسی آن برعهده داشته وبین فرایند پوسته زایی و گسترش آن از یک طرف و عمل انهدام و ازبین رفتن پوسته قدیمی از طرف دیگر تعادل برقرار می شود.رشته کوههای زیر دریایی این اقیانوس عظیم برخلاف .... (ادامه مطلب را بخوانید!)
رشته کوههای زیر دریایی این اقیانوس عظیم برخلاف دیگر اقیانوسها به طور قرینه جایگزین نشده و با فاصله بسیار کمتری ازحاشیه شرقی نسبت به حاشیه غربی قرار گرفته اند.این رشته از نقطه ای واقع درمیان انتهای جنوبی نیوزلند وکرانه ای قاره جنـوبــگان آغاز می شود و به سوی شمال تا طول جغرافیایی 120 درجه غربی پیش می رود.سپس در جهت تقریبی شمال به جنوب تحت عنوان برجستگیهای آرام شرقی قرار می گیرد.رشته کوههای مزبور ازجمله بخشهای معدودی است که به کمک دستگاههای اقیانوس نگاری و کاربرد وسایل نوین ژئوفیزیکی و استفاده از ناوک غواصی که به دوربینهای تلویزیونی و عکاسی بسیار قوی مجهز است ،موشکافانه ازنزدیک مورد بررسی وارزیابی قرار گرفته اند.رشته کوههای اقیانوس آرام نیز همانند رشته کوههای میان اقیانوس اطلس با گسلهایی که امتداد آنها تقریبا بر محور رشته کوهها عمود است ،قطع شده و برجستگیهای آرام شرقی را در چند مورد به مرکز گسترشی فعالی به نام خلیج کالیفرنیا مرتبط می سازد.عدم تقارن چشمگیر بستر اقیانوس آرام نسبت به رشته کوههای مزبور با واقـعیــت استثـنــایی و شگفت انگیز لغزش قاره آمریکا و به زیر رفتن پوسته بخشهای شرقی اقیانوس در ارتباط است.
رشته کوهها و برجستگیهای اقیانوس آرام
به کمک وسایل بسیار پیشرفته ای که از سوی سازمانهای علمی و پژوهشی در سالهای اخیر به کار گرفته شده ، نهشته های سولفیدی موجود در برجستگیهای آرام شرقی مورد آزمایش قرار گرفت.پژوهشگران فرانسوی با تیم غواصی به نام ســــپــانـا دست به شناسایی اقیانوس آرام زد و به جزئیات مهمی در زمینه نحوه تشکیل پوسته اقیانوسی دست یافتند و با نیمرخ برداریهای طولی وعرضی ، آگاهیهای گرانبهایی از برجستگیهای آرام شرقی کسب کرده اند.برجستگیهای مزبور که پهنای آن به حدود 30 کیلومتر و ارتفاعشان از کف دریا به 500 متر می رسدبه وسیله فروزمینی به موازات محور آن شکافته شده و دامنه های آن به آرامی به سمت اعماق مغاکی سرازیر می شوند.افزایش پهنای برجستگیها را باید زاییده ای از روند گسترش بستر اقیانوس دانست. بررسی های نوارهای مغناطیسی ، روندهای گسترشی گوناگونی را با میانگین 5/4 سانتی متر در سال نشان می دهد که این رقم بزرگتر از روند گسترش اقیانوس اطلس است.اگر روند مزبور را اساس محاسبات قرار دهیم به رقمی برابر 40 میلیون سال برای پیدایش سراسر بستر سرقی اقیانوس آرام دست خواهیم یافت.ساختمان بخش شمالی برجستگیها ،واقع در غرب آمریکای مرکزی ،نسبت به سایر اماکن از پیچیدگی و ابهام خاصی برخوردار است.محور این بخش را شماری گسلهای ترنسفورم قطع می کنندکه فاصله آنها از هم 20تا30 کیلومتر است.بین گسله های مزبور گسله های کوچکتری نیز وجود دارد که فاصله بین آنها حدود 10 کیلومتر است.
بررسی های مورفولوژیکی
بررسی های سالهای اخیر نشان داده است که از ارتفاع برجستگیها در مجاورت گسله ها ی بزرگ کاسته شده و در عوض هرچه ارآنها دورتر شویم به ارتفاعشان افزوده می شودوبا رسیدن به وسط دو گسله بزرگ به بلندترین ارتفاع دست می یابیم.نیمرخ میان دو گسله بزرگ گنبد عظیمی از گدازه های آذرین را مجسم می سازد.گنبدهای کوچک که در بین گسله های کوچک قرار گرفته اند شباهت زیادی به تاولهای بزرگ دارند و هرکدام از آنها احتمالا مرکز گسترش کوچکی را تشکیل می دهند.زمین شناسان بر این باورند که پوسته اقیانوسی جدید با فعالیت همین مراکز گسترش کوچک ته تعدادشان زیاد است ، زاییده می شوند. سال 1981 برای شناخت هر چه بیشتر ساختمان زیر پوسته ،در فرو زمین کاستاریکا واقع در بستر اقیانوس آرام چاه عمیقی حفر شد.این چاه که در بخشی از برجستگیهای آرام شرقی بین آمریکای جنوبی و جزایر فعال گالاپاگوس قرار داشت تحت شماره 504B شماره گذاری شد و بستر اقیانوس را تا عمق 1076 متر شناسایی کرد و معلوم شد که پوسته این قسمت باید 6 میلیون سال قدمت داشته باشد .
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.
<-PollName->
آمار
وب سایت:
